ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Πάρβας, άγονη γραμμή **

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΡΑΣΣΑΚΟΠΟΥΛΟΥ - 22.01.2009

Δίχως αφήγηση, δίχως εξομολογήσεις των πρωταγωνιστών, με τα λόγια απόντα στο μεγαλύτερο μέρος της διάρκειάς του και την επανάληψη μικρών καθημερινών λεπτομερειών να δίνουν τον τόνο, αυτό το ντοκιμαντέρ του Γεράσιμου Ρήγα ακολουθεί τη ζωή του Πάρβα, ενός καφετζή στην Αμοργό, με τρόπο που πάει πέρα από τη συνηθισμένη νοοτροπία ανάλογων ταινιών. Γυρισμένο στη διάρκεια ενός χρόνου κατά τον οποίο ο ηλικιωμένος πρωταγωνιστής του θα πεθάνει, αλλά η ζωή θα συνεχιστεί, κατορθώνει να συλλάβει κάτι από την αλήθεια των ανθρώπων και των νησιών πέρα από τα “live your myth in Greece” κλισέ, την ευφορία και την ευκολία των εμπειριών μας στις καλοκαιρινές διακοπές.

ΠΑΡΒΑΣ - ΑΓΟΝΗ ΓΡΑΜΜΗ 

PARVAS

Σκηνοθεσία: Γεράσιμος Ρήγας

Πρωταγωνιστούν: Δημήτρης Γιαννακός, Φλώρα Γιαννακού, Ντίνα Γιαννακού, Βαγγέλης Σιμαγδαλάς

Ντοκιμαντέρ που σκιαγραφεί την καθημερινότητα μιας οικογένειας που κατοικεί στη χώρα της Αμοργού.

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΔΩΡΗ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟ

Ο σκηνοθέτης χωρίζει την ταινία που γύριζε επί 26 μήνες σε 4 μέρη, όσες και οι εποχές του χρόνου. Κινηματογραφεί τον ηλικιωμένο ιδιοκτήτη καφενείου Δημήτρη Γιαννακό, γνωστό και ως Πάρβα, από έναν παγωμένο χειμώνα με χιόνι στο νησί μέχρι και μετά το θάνατό του, όταν το ανέλαβε η γυναίκα του με τη μια τους κόρη το καφενείο. Η ταινία είναι ευαίσθητη και ελεγειακή, προσφέρει ένα αληθινό πορτρέτο μοναξιάς σε μια αντεστραμμένη και ρεαλιστική εικόνα των Κυκλάδων, με την αγωνία και τις πολλές σιωπές μιας χούφτας ανθρώπων που τα φέρνουν βόλτα με το χορτασμένο από τη θάλασσα βλέμμα να περιορίζεται στις μικρές τους συνήθειες και σε μια αδιόρατα μακάβρια αναμονή. Μια ενδιαφέρουσα δουλειά, που δεν υποκύπτει στο μελό ή στην εθνογραφία.

«ΠΑΡΒΑΣ, ΑΓΟΝΗ ΓΡΑΜΜΗ»

Μικρές στιγμές από τη χώρα της Αμοργού

«E» 22/1

   

Η καθημερινότητα του Δημήτρη Γιαννακού, γνωστού και ως Πάρβα, στη Χώρα της Αμοργού ήταν πολύ συγκεκριμένη: ξυπνούσε με το χάραμα για να ανοίξει το καφενείο του, κατόπιν πήγαινε στα περιβόλια του, τα οποία περιποιούνταν μόνος ή με τη βοήθεια του γαμπρού του, που πήγαινε στο νησί συχνά από τον Πειραιά ή του εγγονού του. Τις δουλειές του καφενείου μοιράζονταν η γυναίκα του Φλώρα και η κόρη του Ντίνα. Κάθε μέρα είχε το δικό της αδιατάραχτο εθιμοτυπικό, μέχρι που ο Πάρβας, νικημένος από τα γηρατειά, αρρώστησε... Η καταγραφή των μικρών στιγμών μιας πιστής στην παράδοση του τόπου της οικογένειας της Αμοργού αποδίδεται σαν ένας λιτός, μελαγχολικός φόρος τιμής στους υπερασπιστές των νησιών της άγονης γραμμής.

Ο Δημήτρης Γιαννακός με την κόρη του Ντίνα «πρωταγωνιστούν» στο ντοκιμαντέρ «Πάρβας, άγονη γραμμή»

Χειμώνα-καλοκαίρι, ο Πάρβας άνοιγε την ίδια ώρα το μαγαζί του - σημείο αναφοράς για τους ντόπιους και κομβικό σημείο για τις συναλλαγές τους. Χειμώνα-καλοκαίρι περιποιούνταν τους λίγους ή πολλούς πελάτες του. Αυτή την αφοσίωση του παλιού Αιγαιοπελαγίτη στη γη και τους ανθρώπους της είναι που αναδεικνύει, εμμένοντας διακριτικά στο πρόσωπο του Πάρβα, το ντοκιμαντέρ του Γεράσιμου Ρήγα.

Ακόμη και οι αλλαγές που φέρνει ο θάνατός του καταγράφονται με σεβασμό, αν και ιδιαίτερα αποστασιοποιημένα - μια επιλογή που ως θεατές θα λέγαμε ότι μας αφήνει «απέξω» και δεν μας βοηθά να γνωρίσουμε τα βαθύτερα συναισθήματα και τον χαρακτήρα των άμεσων συγγενικών του προσώπων που έχουν να αντιμετωπίσουν την απώλειά του.

Α. Δ.

Πάρβας, άγονη γραμμή

Χειμώνας στη Χώρα της Αμοργού. Ξημερώματα. Μια πόρτα ανοίγει και μια φιγούρα προχωρά στα σκοτεινά πλακόστρωτα. Είναι ο Πάρβας, ο «πρωταγωνιστής» αυτού του ντοκιμαντέρ, ο ιδιοκτήτης του τελευταίου παραδοσιακού καφενείου του νησιού που δίνει το σύνθημα για να ξεκινήσει η μέρα. Το φιλμ του Γεράσιμου Ρήγα θα τον ακολουθήσει στην καθημερινότητά του για έναν ολόκληρο χρόνο, θα καταγράψει τις μικρές λεπτομέρειες της ζωής του, της οικογένειάς του, των πελατών του στο καφενείο, θα ζήσει στη διάρκεια του φιλμ την αρρώστια του και τον θάνατό του, θα μείνει εκεί για να δει την επόμενη μέρα. Δίχως αφήγηση, δίχως συνεντεύξεις με τους ανθρώπους που κινηματογραφεί, δίχως κάποιο προκαθορισμένο μήνυμα στο μυαλό του δημιουργού του, αυτό το φιλμ αφήνει τον χρόνο να κυλά και τις σιωπές να μιλούν, τις μικρές ασήμαντες πράξεις να αποκτούν το δικό τους νόημα και σκιαγραφεί μια πραγματικότητα και μια νοοτροπία που μοιάζει πολύ διαφορετική απ’ ό,τι μπορεί να έχει ο καθένας από εμάς στο μυαλό του για το νησί, για τους ανθρώπους του, για τη ζωή τους πέρα από την εικόνα των καρτ ποστάλ του καλοκαιριού. Κι αν η «υπόθεση» είναι ελάχιστη και τα όσα «συμβαίνουν» στην καθημερινότητά τους μοιάζουν ασήμαντα, σχεδόν αδιάφορα και κυλούν αργόσυρτα, το φιλμ βρίσκει σε αυτά μια μουσικότητα και μια πρωταρχική ομορφιά, τη γοητεία της απλότητας και την αλήθεια των ανθρώπων που παίρνουν τη ζωή όπως έρχεται, που κάνουν ό,τι μπορούν με τα λίγα που έχουν και που δεν περιμένουν τίποτα περισσότερο από την επόμενη μέρα. Και ό,τι αυτή τους φέρει.

Σκηνοθεσία: Γεράσιμος Ρήγας. Χώρα: Ελλάδα. Διάρκεια: 75´

www.topontiki.gr

ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 2008, ΣΕ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΡΗΓΑ. (FILMCENTER)

Από μια άποψη, η ταινία του Ρήγα είναι ένα επίτευγμα. Γυρισμένο σε ένα μόνο τόπο, την Αμοργό το χειμώνα, το φιλμ σκιαγραφεί την καθημερινότητα μιας οικογένειας που κατοικεί στη Χώρα της Αμοργού. Πρωταγωνιστής της ταινίας είναι ο Δημήτρης Γιαννακός, γνωστός και σαν Πάρβας. Η ταινία, συνολικής διάρκειας 75 λεπτών, χωρίζεται σε τέσσερα μέρη. Τέσσερις εποχές στη Χώρα της Αμοργού, με κεντρικό σκηνικό το καφενείο του Πάρβα. Μέσα από την περιπέτεια της αρρώστιας του Πάρβα αντικρίζουμε ένα μικρόκοσμο αγνό, χωρίς σκοπιμότητες και υπερβολές, που κουβαλά μόνο την ευγένεια των λίγων πρωταγωνιστών. Είναι εντυπωσιακό πώς ένα τόσο λιτό έργο μπορεί να βγάλει τόση συναισθηματική ένταση. Προφανώς, πέρα από τα αυθεντικά πρόσωπα της ιστορίας, μεγάλο μερίδιο της επιτυχίας δικαιούται και ο δημιουργός του ντοκιμαντέρ.

Tου Κωνσταντίνου Καϊμάκη

citypress